به گزارش خبرگزاری مهر، دفتر مطالعات زیربنایی مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی اعلام کرد: قانون برنامه پنجم توسعه (بند «ط» ماده (194) و ماده (232)) بر توسعه شبکه راه های روستایی تاکید کرده است. برآوردهای این مطالعه در خصوص زمان مورد نیاز به منظور ایجاد راه مناسب برای روستاهای بالای 20 خانوار نشان داد که تحقق برنامه اعلامی وزارت راه و شهرسازی با فرض اینکه اعتبارات راه روستایی ، سالیانه متناسب با تورم، رشد پیدا کند و یک ریال از اعتبارات راه نیز صرف تکالیف برنامه پنجم در رابطه با ایمن سازی و نگهداری راه روستایی و توسعه حمل و نقل بار و مسافر روستایی نشود، در یک سناریو 23 سال و در سناریوی دیگر، 30 سال طول خواهد کشید. در سیاستگذاری و اجرای راه های روستایی کشور باید به طور اصولی و منطقی مشخص کرد که برای هر بار ترافیکی چه نوع جاده ای مناسب است.

باتوجه به تاثیر بودجه های عمرانی روستایی دولت بر کاهش فقر روستایی و بهبود عدالت ، توسعه راه های روستایی و اعطای اعتبارات متناسب به این امر ضروری است. هر چند باید اظهار داشت اتخاذ رویکرد متمرکز و غیر مشارکتی و پرهزینه و غیرضرور برای توسعه راه های روستایی، از کارآیی لازم برخوردار نیست. در حال حاضر رویکردهای هزینه ای اثربخش تر و کارآمدی تر برای توسعه زیرساخت های حمل و نقل روستایی به کار گرفته می شود که در این گزارش مطرح شده اند. علاوه بر این بررسی ها نشان دادند اعتبارات راه روستایی در قوانین بودجه سنواتی کشور از دو نظر ابهام دارند. اول اینکه عنوانی که برای آنها انتخاب شده است ، تمامی تکالیف قانونی در خصوص راه روستایی را پوشش نمی دهد و دیگر آن که مشخص نیست با این اعتبارات، دستگاه مربوطه چند کیلومتر راه روستایی باید احداث یا مثلا چند کیلومتر راه شوسه را به راه آسفالته تبدیل کند.

مرکز پژوهش ها سپس پیشنهادهایی را به منظور بهبود وضعیت راه های روستایی کشورمان ارائه داده که در ادامه به برخی از آنها اشاره می شود:

1- معماری شبکه راه های روستایی باید به گونه ای اصلاح شود که راه های روستایی ، کارکرد چندگانه داشته باشند و در عین حالی که مشکل دسترسی روستاییان به نقاط جغرافیایی دیگر را برطرف می کنند، رونق گردشگری، دستیابی به معادن، تسهیل در حمل بار، پدافند غیرعامل و ... را نیز تحت پوشش قرار دهند.

2- برنامه ریزی باید به گونه ای باشد که سرمایه گذاری در راه های روستایی، بازده بالایی ایجاد کرده و حتی بخشی از هزینه های سرمایه گذاری از این طریق مرتفع شود. طراحی برنامه مناسب برای رشد ارزش افزوده حاصل از راه های روستایی، نیازمند همکاری بین بخشی و اجرای برنامه هایی است که از ظرفیت راه های روستایی برای فعالیت های اقتصادی ، استفاده بیشتر و بهتری به عمل آید. این امر در گرو توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی (کشاورزی) ، توسعه گردشگری روستایی، ایجاد متل و امکانات استراحتگاهی متناسب در کنار جاده ها ، ایجاد امکان فروش مستقیم و مناسب محصولات وفرآورده های کشاورزی در کنار جاده های پرتردد و مواردی از این قبیل است.

3- دستگاه های مرتبط مانند وزارت جهاد کشاورزی، سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و وزارت صنعت ، معدن و تجارت باید روستاهای دارای کارکرد تولیدی و خدماتی خاص را تا یک بازه زمانی مشخص، به وزارت راه و شهرسازی اعلام کنند و این وزارتخانه ، روستاهای مذکور را در اولویت کاری خود قرار دهد. همچنین در سطوح شهرستانی یا استانی باید سازوکار نهادینه ای مانند شورا یا کمیته راهبری راه های روستایی ، متشکل از نمایندگان دستگاه های مربوطه شکل گیرد تا جامع نگری و نگاه چند کارکردی در برنامه ریزی راه های روستایی تضمین شود.