امروز
يکشنبه 1403.10.2
Iranian Construction Engineering and Management
مدیریت مالی پروژه
ریشه‌ها و پیامدهای بحران سال 2008
ریشه‌ها و پیامدهای بحران سال 2008
عنوان اصلی: بحران مالی و اقتصادی 2008 ؛ دلایل و راه های برون رفت
نویسنده: پاول کروگمن
مترجم: امیرحسین توکلی
ناشر: انتشارات شرکت بیمه البرز
هر از گاهی در یک گوشه ایران یک کتاب یا مقاله خوب منتشر می شود و چون مکانیزمی برای شناسایی و تجمیع کارهای خوب علمی وجود ندارد، در اکثر مواقع این کارهای خوب دیده نمی شود و مهجور باقی می ماند. حکایت کتاب بحران مالی و اقتصادی 2008 نیز از این دسته است. ناشرین معروف از شبکه توزیع خوبی برخوردارند و می توانند کتاب های خود را به خوبی به جامعه معرفی کنند اما وقتی ناشر ناشناخته ای چون شرکت بیمه البرز یک ممتاز مثل این کتاب را منتشر می کند دیده نمی شود و طبیعتا آنگونه که باید مورد استقبال قرار نمی گیرد.
نویسنده کتاب پاول کروگمن است. وی یکی از اساتید معروف دانشگاه ام آی تی و بعدا پرینستون است که بابت نظریه اش در حوزه تجارت بین الملل جایزه نوبل دریافت کرد. از مهمترین ویژگی های وی آنست که قلم بسیار روان و شیوایی دارد و قادر است مفاهیم پیچیده اقتصادی را به سادگی برای عموم مردم بیان کند. این بار این توانایی خود را برای معرفی یکی از مهمترین پدیده های اقتصاد کلان که همان رکود اقتصادی است بکار برده است.
وی برای تفهیم مقوله رکود از یک مثال آموزنده و در عین حال جالب استفاده می کند. می گوید فرض کنید در یک مجتمع ساختمانی به هر خانواده تعداد مساوی کوپن داده می شود. اگر کسی مراقبت فرزند دیگری را برای مثلا یک نصفه روز قبول کند حق دارد یکی از کوپن های وی را دریافت کند. به این نحو نگه داری از فرزندان خردسال در میان مجتمع سامان می یابد. همه بدون محذوریت و رودربایستی بچه های شان را به دیگری می سپارند و خود به کارشان می رسند و بعد مجبور نیستند برای همان فرد جبران کنند. بازاری که به این شکل ایجاد می شود بازاری کارا خواهد بود. مشکل اینجا ظاهر شد که زوج هایی که حس می کردند کوپن به اندازه کافی ندارند علاقه ای به خرج کردن کوپن خود نداشتند و دنبال نگه داری بچه های دیگر می گشتند. وقتی این حس فراگیر شد، دیگر کسی بچه اش را نمی سپرد و کوپنش را خرج نمی کرد. به این ترتیب رکود ایجاد شد. برای حل این مسئله راه حل هایی مطرح شد. یک راه این بود که خانوارها را مجبور کنیم تا هر ماه دو کوپن مصرف کنند در غیراین صورت کوپن آنها باطل می شد. اما اقتصاددانان راه حل دیگری ارائه کردند و آن این بود که تعداد کوپن ها را اضافه کنیم تا این دغدغه مرتفع شود و عملا هم همین شد و بازار مذکور از رکود خارج شد. وقتی که زمستان است مشخص شد خانواده ها انگیزه کمتری برای بیرون رفتن دارند و به عکس در بهار و تابستان انگیزه بیرون رفتن بیشتر است. برای همین هم در زمستان در این بازار رکود ایجاد می شد. برای حل این مشکل نیز این راه حل بکار آمد که هر 5 کوپن در زمستان با 4 کوپن در بهار و تابستان معادل است. کروگمن این مثال را می زند تا بگوید که راه حل رکود مداخله بانک مرکزی از طریق افزایش نقدینگی و کاهش نرخ بهره است. افزایش تعداد کوپن ها و معادل کردن 5 کوپن زمستان با 4 کوپن در بهار شبیه همان افزایش نقدینگی و کاهش نرخ بهره است. به سادگی می توان نیوکینزی بودن کروگمن را در این مثال دید. کروگمن در این کتاب دیدگاه خود برای حل بحران اقتصادی که کاملا رنگ و بوی کینزی دارد عرضه می دارد.
وی در این کتاب کوچک و مختصر بحران تکیلا در آمریکای لاتین با تمرکز بر مکزیک و آرژانتین، بحران ژاپن، بحران آسیای جنوب شرقی و نهایتا بحران مالی آمریکا را تشریح می کند و مکانیزم شکل گیری بحران را به زبان ساده توصیف کرده و چگونگی مواجهه سیاست گذاران در حل آنها را مورد ارزیابی قرار می دهد. روشن است که آشنایی با بحران های مذکور برای همه دانش آموختگان رشته اقتصاد خصوصا اقتصاد کلان امری ضروری است و این کتاب به شکل موجز اما جذابی از عهده این معرفی بر آمده است.
در پایان یک نکته هم در باب ترجمه کتاب باید بیان شود. ترجمه کتاب در مجموع موفق و خوب است و کتاب را می شود به راحتی خواند و فهمید اما دو مشکل محسوس در آن وجود دارد. نخست آنکه روشن است کتاب ویراستاری نشده است. در هیچ جای کتاب نیم فاصله ها رعایت نشده و در چندین مورد غلط های تایپی وجود دارد. علاوه بر آن در چند جا مترجم از تعابیری استفاده کرده که مرسوم نیست در حالیکه معادل های رایج تری برای آن وجود داشته است. مواردی که نگارنده به آن دقت کرده است به قرار زیر است:
فوق تورم به جای ابرتورم (hyperinflation )، انتقال به جای گذار (transition )، بانک پایاپای بین الملل به جای بانک تسویه بین الملل (BIS )، تفاهم واشنگتن به جای اجماع واشنگتن (Washington consensus )، بازگشت به جای بازدهی (return )، جفری ساکس به جای جفری زاکس (sachs )، له سه فر به جای تجارت آزاد، ساب پرایم و بهره متغیر به جای دون اعتبار (subprime )، تلفیق نومکتبی به جای تلفیق نئوکلاسیک (neoclassic synthesis )، عقل مرسوم به جای دیدگاه و درک متعارف (common sense )، شائبول به جای چابول (chaebol )، فوق کم ارزش احتمالا به جای تضعیف شدید پول (over depreciation )، لانگ ترم کپیتال منجمنت در کنتی کت به جای شرکت های مدیریت بلندمدت سرمایه در ایالت کنکتیکت (LTCM at Cennecticet )، وام دهنده آخر به جای آخرین ملجا وام دهی (lender of the last resort ) و نهایتا اسم نویسنده کراگمن به جای کروگمن که در ایران مرسوم است (Krugman ). اسم کتاب نیز بازگشت اقتصاد رکود و بحران سال 2008 (the return of depression economics ) است که با بحران مالی و اقتصادی (financial and economic crises ) اندکی متفاوت است البته این سنت متعارفی در ایران است که مترجمان عناوین گویاتری را انتخاب می کنند. اما سوای موارد یاد شده ترجمه کتاب موفق و گویاست و خواندن این کتاب مهم، جذاب و خواندنی را به همگان توصیه می کنم.
نقل از اقتصادآنلاین، نویسنده: دکتر علی سرزعیم
آرشيو مطالب...