جای تاسف و حسرت اما آنجا بود که در تصاویر مراسم افتتاحیه، پادشاه عربستان و رییس‌جمهور ترکیه، دو رقیب منطقه‌یی ایران، را در جمع این 20 کشور قدرتمند اقتصادی و در کنار روسای قوی‌ترین اقتصادهای جهان در حال تماشای مراسم باشکوه افتتاحیه می‌دیدیم. چرا ایران با وجود وسعت سرزمین و موقعیت ژئوپلیتیک و میزان و توان بالای جمعیتی و نیروی انسانی و سابقه عظیم فرهنگی و تمدنی و چند دهه پیشینیه صنعتی شدن و... در این جمع حضور نداشت و ندارد؟ حداقل یک دهه است تصمیم‌گیران کشور بر اهمیت ارتقای جایگاه اقتصادی ایران در منطقه و جهان تاکید کرده و طبق سند چشم‌انداز 1404 قرار است، ایران در روندی بیست ساله و در سال 1404 «به کشوری توسعه‌یافته با جایگاه اول اقتصادی، علمی و فناوری در سطح منطقه» تبدیل شود. اما نتیجه چه شد؟ متاسفانه نه آنکه چنین نشد بلکه در اکثر سال‌های پس از ابلاغ سند چشم‌انداز و در روندی معکوس وضعیت اقتصادی ایران آن‌هم در بهترین بزنگاه‌ها و فرصت‌های اقتصاد جهانی (افزایش قیمت نفت به بشکه‌یی 140دلار) ضعیف‌ترین عملکرد را داشته و حتی شاهد سقوط بی‌مانند رشد اقتصادی کشور به حدود منفی 7درصد و تورم 40درصـدی (سال 91) بودیم. در کل نیز طی گذشت بیش از نیمی از سال‌های ابلاغ سند چشم‌انداز (سال‌های 95 ـ 84) حداکثر رشد اقتصادی ایران حدود 5 درصد بوده است. اما وضعیت در دو کشور رقیب (ترکیه و عربستان) چگونه است؟ در عرصه جهانی طبق آمار سال 2013، تولید ناخالص داخلی ترکیه 832 میلیارد دلار و عربستان 748میلیارد دلار و ایران 369 میلیارد دلار بوده است. در همین سال عربستان 25/1درصد و ترکیه 13/1درصد و کشورمان تنها 43/0درصد از صادرات جهانی را به‌خود اختصاص داده‌اند. در مورد میزان صادرات صنعتی و تولیدات کارخانه‌یی نیز هر دو کشور رقیب ایران در سطح جهانی بسیار بهتر عمل کرده و جزو بیست کشور اول جهان بودند در حالی که ایران در فهرست 43 کشور اول جهان جایی نداشته است. آنچه به نظر تفاوت بسیار بین ایران با کشورهای عربستان و ترکیه را رقم می‌زند و توضیح‌دهنده این اختلافات فاحش است، تفاوت در «فضای کسب و کار» است. فضایی که توان بالقوه کشورها را بالفعل می‌کند. طبق گزارش‌های سازمان‌های بین‌المللی طی سال‌های 2013 و 2014 وضعیت سه کشور عربستان، ترکیه و ایران در شاخص‌های بین‌المللی چنین بوده است؛ در «سهولت کسب و کار» عربستان در جهان 49 (در منطقه 4)، ترکیه در جهان 55 (در منطقه 7) و ایران در جهـان 130 (در منطقه 17) . در «رقابت‌پذیری جهانی» عربستان 24 (در منطقه 3)، ترکیه 45 (در منطقه 7)، ایران 83 (در منطقه 11) . در «رقابت‌پذیری صنعتی» عربستان 37 (در منطقه 2)، ترکیه 30 (در منطقه یک) و ایران 67 (در منطقه 9) . در «رونق اقتصادی» عربستان 50 (در منطقه 3)، ترکیه 87 (در منطقه ـ) و ایران 107 (در منطقه 9). در «آزادی اقتصادی» عربستان 77 (در منطقه 11)، ترکیه 64 (در منطقه 8) و ایران 173 (در منطقه 20) و در «توسعه انسانی» عربستان 34 (در منطقه 2)، ترکیه 69 (در منطقه 8) و ایران 75 (در منطقه 10) . قصد از بیان این رتبه‌ها، نا امید کردن و نا امید شدن نیست، بلکه هدف شناخت دلایل آن حضور (ترکیه و عربستان) در جمع 20 قدرت اقتصادی و این غیبــت است (غیبت ایران) و رسیدن به این درک که متاسفانه فضای اقتصاد سیاسی در ایران به گونه‌یی ساماندهی نشده است که توانمندی‌ها و مزیت‌های عظیم موجود ایران بالفعل و به مزیت‌های رقابتی تبدیل شود. به‌نظر می‌رسد آنچنان که بارها و بارها گفته شده، لازم است از تضادها و درگیری‌ها دست برداشته و اجماعی ملی و ائتلافی گسترده برای حرکت در مسیر رفع موانع توسعه‌یی کشور صورت گیرد.

بیش از این فرصت‌ها را از دست ندهیم و نگذاریم اقتصاد ایران در حاشیه‌ی اقتصاد جهان باشد و صندلی را که در جمع 20 کشور قدرتمند اقتصادی جهان شایسته تکیه زدن بر آنیم با دست خود به دیگران تقدیم نکنیم!