مقام معظم رهبری سیاست های کلی حفظ محیط زیست را در راستای رسیدن به توسعه پایدار، ابلاغ کردند . در همین راستا ، 20 مسأله ای که محیط زیست ایران بدان مبتلا هستند را اجمالاً مورد اشاره قرار می دهد:
1- لازمه هر حرکت بنیادینی در این خصوص، تبدیل اقتصاد دولتی به اقتصاد آزاد و مردمی است؛ سیستم مدیریت دولتی یک عامل مهم توسعه نیافتگی و عدم پذیرش مسؤولیت در آلودگی محیط زیست است.
نظر رهبری انقلاب تاکید بر مشارکتهای مردمی در برنامه های اقتصادی توسعه پایدار بوده است و این یعنی توسعه بخش خصوصی حقیقی .
2- صنایع قدیمی خودروسازی ایران، به دلیل استفاده از تکنولوژی قدیمی و عدم ارتباط با دنیای جدید، آلوده کننده ترین و پرمصرف ترین خودروها را تحویل مشتـری ایرانی خود می دهد و سالیانه میلیون ها تن مواد آلاینده و سرب و کربن به هوا می فرستد، میلیون ها لیتر بنزین و گازوئیل اضافی هدر می دهد و ضرر مالی و جانی بسیاری را وارد می آورد. لازمه تحقق سیاست های ابلاغی رهبر انقلاب در خصوص محیط زیست، پایان دادن به وضعیت نامطلوب کنونی در صنعت خودروسازی است.
3- ماده آزبست یک ماده خطرناک آلوده کننده و سرطانزاست . هنوز در لنت ترمزهای خودروها و سقف ساختمانها از این ماده استفاده می شود. فکری به حال آن باید کرد.
4- پالایشگاه های تصفیه نفت ایران به دلیل استفاده از تکنولوژی چند دهه پیش خود یکی از عوامل آلوده کننده هوا و بارش باران های اسیدی در برخی استانها هستند که بدون نوسازی آنها، نمی توان به اصلاح وضعیت محیط زیست، امید داشت.
5- اکثریت بیمارستانها و مراکز درمانی فاقد سیستم دفع بهداشتی و بازیافت زباله و جمع آوری و تصفیه فاضلاب بیمارستانی هستند که این امر، باعث آلودگی مضاعف است.
6- در اغلب شهرها دفن یا سوزاندن زباله به روش قدیمی صورت می گیرد. در حالی که باید بازیافت شوند.
7- منابع آبی کشور به دنبال خشکسالی و تغییرات آب و هوایی کره زمین در حال اتمام است. صنایع آب بر مانند فولاد و پتروشیمی باید تعطیل شوند یا به کنار دریای عمان منتقل گردند.
8- مناطق ویژه و شهرکهای صنعتی فاقد سیستم جمع آوری ، انتقال و تصفیه فاضلاب و پسابهای آلوده صنعتی هستند . به جز آن امکانات برای دفع زباله های اکترونیکی که به شدت آلوده کننده هستند وجود ندارد .
9- به دلیل استفاده اکثریت مردم در شهرها و روستاها از چاههای جذبی برای دفع فاضلاب ، منابع آب شیرین زیر زمینی همواره در معرض آلوده شدن می باشند .
10- هر چند همه حواس ها به سمت خودروهاست، اما واقعیت این است که در کنار آن، موتورسیکلت ها یکی از مهم ترین آلاینده های محیط زیست هستند که علاوه بر آلوده سازی هوا، آلودگی های صوتی و معضلات اجتماعی متعددی را به بار می آورند.
11- نیروگاههای برق به دلیل استفاده از مازوت و نیروگاههای گاز به دلیل عدم نوسازی از جهت تکنولوژیک به یکی از آلوده کننده ترین صنایع تبدیل شده اند.
12- استفاده از انرژی های تجدید پذیر مانند انرژی خورشیدی بر خلاف برنامه اعلام شده در برنامه پنجم توسعه هنوز رونق نگرفته است. انرژی های نو یکی از عوامل اصلی توسعه پایدار هستند.
13- شیوه کشاورزی و دامپروری بایستی تغییر یابد. خشکسالی باعث خواهد شد که بسیاری از روستاها خالی از سکنه شوند. سمت و سوی کشاوزی باید به سمت تولید محصولاتی که آب بری کمتر دارند باشد.
14- حسن همجواری با همه همسایگان از جنبه سیاسی ، اقتصادی و تعامل با همه کشورهای جهان و سازمان ملل متحد و سازمانهای جهانی برای رفع مشکلات زیست محیطی ضرورت دارد.
15- استفاده غیر منطقی از کودهای شیمیایی و سموم کشاورزی باعث آلوده شدن محصول و خاک زراعی می شود. باید به سمت کشت ارگانیک حرکت کرد .
16- وزارت آموزش و پرورش در آموزش دبستانی دروس حفظ محیط زیست را جزو آموزه های درسی دانش آموزان قرار دهد .
17- بسیاری از اتوبوس ها ، مینی بوس ها و سواری های سازمانهای انتظامی و نظامی و مراکز دولتی که برای سرویس کارکنان استفاده می شود ، مدل قدیمی بوده و بسیار آلوده کننده می باشند . نوسازی آنها یک راه حل سازنده است .
18- آنتن های تقویت موبایل و پارازیت لطمه بسیاری به سلامت محیط زیست انسانها وارد می سازد .
19- با گسترش اقتصاد دیجیتال و بهره گیری از خدمات اینترنت و دولت الکترونیک ، می شود میزان رفت و آمدهای غیر ضروری را کم کرد و از آلودگی بیشتر جلوگیری نمود .
20- خشکسالی و تغییرات آب و هوایی و گرم شدن کره زمین مشکل اساسی همه کشورهاست . با راه اندازی شبکه مدرن جمع آوری ، انتقال و تصفیه فاضلاب های خانگی ، بیمارستانی و صنعتی ، هم از آلودگی محیط زیست جلوگیری می شود و هم بخشی از فاضلاب پس از تصفیه به چرخه مصرف برخواهد گشت .