مطالب حرفه ای و صنفی
ساختار مدیریتی سازمان نظام مهندسی ساختمان بر مبنای کدام رکن اصلی پایه گذاری شده است. رکن تصمیم گیری، اجرایی یا قضایی؟
سازمان نظام مهندسی ساختمان بر اساس قانون و مبحث دوم یک سازمان صنفی و حرفه ای است که مهمترین رسالت آن بر مبنای اختیارات و وظایفی که برای آن تعریف شده است، احقاق حقوق مهندسان و اعضای آن است. اما متاسفانه با گذشت 2 دهه از تاسیس این سازمان مردم نهاد شاهد شکل گیری وقایع ناخوشایندی در بطن این تشکل صنفی بوده ایم و امروز سازمانی که قرار است حق و حقوق اعضایش را از سازمان و وزارتخانه های بالادست، مانند وزارت راه ، مسکن و شهرسازی مطالبه کند، به انجام وظایف اداری محوله از سوی این وزارتخانه ملزم شده است که این امر فلسفه کاربردی و مطالبه گری سازمان را از مراجع بالادست خدشه دار می کند.
برای یافتن مصداق عینی این ادعا کافی است سری به ساختمان سازمان نظام مهندسی استان تهران بزنید، درحال حاضر در طبقه منفی یک ساختمان، بخشی از فضای فیزیکی و اداری و نیروی انسانی سازمان به جای ارائه خدمات به اعضا اقداماتی را از جمله اخذ پروانه، ارائه پروانه های اشتغال به کار مهندسان و... را که جزء وظایف ذاتی وزارت مسکن محسوب می شود را انجام می دهند.
این اتفاق نه چندان خوشایند که امروز به عنوان بخشی از وظایف سازمان تلقی می شود در طول سال های اخیر و با توجه به بی توجهی مدیران سازمان به طور ناملموس به سازمان تحمیل شده است که این امر پیامدهای منفی بسیاری را برای اعضا و اشل اداری و اجرایی سازمان به همراه دارد که شاخص ترین و بارزترین آن را می توان اشغال فضای ساختمان، تحمیل هزینه های گزاف و مغفول ماندن سازمان از اختیارات و وظایف ذاتی خود عنوان کرد.
سازمان نظام مهندسی ساختمان یک اتحادیه یا تشکل صنفی است که باید مطالبه گر باشد نه اینکه به دلیل برخی از لابی ها و ملاحظه گری ها، بخشی از وظایف نهاد مقابل را نیز عهده دار شود.
ساختار مدیریتی سازمان نظام مهندسی بر اساس چه رکنی، تعریف شده است؟
سید مهدی زرگر:
سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران، امروز به عنوان مهمترین تشکل صنفی جامعه مهندسان پایتخت شناخته شده است اما متاسفانه ساختار مدیریتی این سازمان در طول فعالیت 20 ساله خود دچار نواقص و ایراداتی شده است که ارکان اصلی سازمان را مخدوش ساخته و برای اصلاح آن بایدبه دنبال راهکار بود.
برای تشریح موضوع اشاره ای به ساختار کلی سازمان ها، شرکت ها و تشکل ها خواهیم داشت. همه تشکل ها در قالب سازمان، شرکت، انجمن، NGO و... دارای 3 رکن اصلی (تصمیم گیری، اجرایی و کنترل یا قضایی) هستند که این ارکان در سطح کلان جامعه به عنوان قوه مجریه و مقننه و قضاییه تعریف می شود و سازمان ها و شرکت ها بر اساس دایره فعالیت ، اهداف و وظایفی که برعهده دارند،یکی از این ارکان را به طور ویژه و شاخص مبنای فعالیت خود قرار می دهند.
رکن تصمیم گیری ؛ شورا محور و فعالیت گروهی را شامل می شود و همه افراد در جایگاه خودشان دارای رای واحد هستند و با هم برابرند ونظر هیچیک بر دیگری ارجحیت ندارد. در این رکن یک فرد با رای اکثریت گروه به عنوان رییس هیئت مدیره یا رییس هیئت رییسه انتخاب می شود که مهمترین وظیفه اش، مدیریت و نظم جلسه است ونسبت به بقیه اعضا قدرت بیشتری ندارد و به عبارتی همه اعضا در عرض یکدیگر قرار دارند.
رکن اجرایی؛ شکلی هرمی دارد و و فردی که به عنوان رییس در راس این هرم قرار دارد، مافوق بقیه محسوب شده و دستورات وی حتی اگر کارشناسی نشده هم باشد برای رده های مختلف سازمان، تشکل و... الزامی است و به عبارتی افراد از راس هرم که جایگاه رییس (رییس جمهور، شهردار و...) است تا بقیه معاونان و کارمندان و ... در طول یکدیگر قرار دارند و دستورات از بالا به پایین صادر و اجرا می شود.
رکن قضایی؛ دارای سیستم کنترلی و نظارتی است که مهمترین وظیفه اش پیشگیری، کنترل و نظارت بر تخلفات است که این رسالت می تواند بر عهده یک فرد یا یک گروه و مجموعه باشد.
با این پیش درآمد باید اذعان داریم که همه سازمان ها این 3 رکن را دارند اما یک رکن کارآیی چشمگیرتری دارد.
بر اساس مبحث دوم قانون، سازمان نظام مهندسی ساختمان، رکن تصمیم گیری در این سازمان مشهود است اما باتوجه به تصویب قوانین از سوی وزارت مسکن و شهرسازی و ابلاغ بخش نامه ها و دستورالعمل ها و... به سازمان ، مدیران سازمان حق چندانی برای تصمیم گیری بجز موارد درون سازمانی و ارائه راهکارهای اداری و خدماتی و... ندارند.
از سوی دیگر یکی از مهمترین رسالت های سازمان اجرای مصوبات و قوانینی است که پروسه مجلس تا شورای مرکزی را پشت سر گذاشته است و می توان، رکن اجرایی را نیز به عنوان رکن قالب در کالبد این سازمان مشاهده کرد.
با توجه به بررسی لایه های مختلف اداری و قانونی سازمان، رگه هایی از رکن قضایی را نیز می توان در این سازمان مشاهده کرد و با این بررسی اجمالی اکنون برای ما جای سوال است که ساختار مدیریتی سازمان نظام مهندسی ساختمان بر مبنای کدام رکن اصلی پایه گذاری شده است. رکن تصمیم گیری، اجرایی یا قضایی؟
سید مهدی زرگر
عضو هیات رئیسه گروه تخصصی عمران سازمان نظام مهندسی استان تهران
نقل از سایت صدای مهندس
آرشيو مطالب...