مهدی روانشادنیا- در سالهای گذشته، علی رغم ورود کشورهای مختلف، در کشور ما کمترین توجه به موضوع ساختمان های هوشمند شده است. با این وجود، عطش زیادی در بین خریداران ساختمانهای مسکونی، اداری و تجاری برای این نوع تکنولوژیها مشاهده می شود. در بازار مسکن پایتخت، برخی از سازندگان به خاطر افزودن چند گزینه محدود، ساختمان خود را به نام ساختمان هوشمند بسیار بالاتر از قیمت های منطقه ای قیمت گذاری می کنند و خریداران نیز حاضر به پرداخت چنین هزینه های هنگفتی می شوند.

به جهت آشنایی بیشتر، به نمونه هایی از کاربردهای اتوماسیون و هوشمند سازی در پروژه های ساختمانی اشاره می شود:

بهینه سازی مصرف انرژی

سیستم اتوماسیون مدرن ساختمان نه تنها راحتی بیشتر را تأمین می نماید، بلکه به دلیل وجود سیستم های کنترل هوشمند مثل روشنایی و جلوگیری از اثر اشعه خورشید، صرفه جویی هزینه انرژی قابل ملاحظه ای را در بردارد. برای مثال، در سالهای گذشته پوشش های پنجره های ساختمانی جمع شونده به بازار آمده اند که متناسب با نور خورشید ویژگیهای نمای ساختمان تغییر می کند. در دنیای امروز، تکنولوژیهای هوشمند مدیریت ساختمان، در جهت اهداف توسعه پایدار حرکت می کند.

سیستم های کنترل از راه دور

سیستم عامل اندروید یا خدمات وب، اخیرا محبوبیت زیادی در بازار موبایل کسب نموده است. بسیاری از سیستم های مدیریت ساختمان، امکان کنترل از راه دور را فراهم می کنند. برای مثال، مالکان یک ساختمان می توانند با تلفن همراه هوشمند خود روشن یا خاموش شدن سیستم روشنایی، سیستم تهویه، سیستم امنیتی و حتی پخت غذا را دستور دهند و از وضعیت ساختمان خود مطلع شوند.

سیستم های امنیتی

براساس یک نظر سنجی بین المللی 90 درصد از مردم امنیت، 78 درصد کاهش مصرف انرژی و 64 درصد از شرکت کنندگان نیز ساده شدن سبک زندگی را از مهم ترین دلایل استفاده از سیستم ساختمان هوشمند می دانند. اخیرا، پروژه های زیادی برای دسترسی از راه دور هشداردهنده ها و کسب آگاهی های لازم در استفاده از سیستم اندروید و خدمات وب طراحی و اجرایی شده اند.

سیستم هوشمند نظافت نما

تعداد ساختمانهای با نماهای صاف و شیشه ای بزرگ در سراسر جهان در حال افزایش است. بنا به نتایج یک تحقیق، هزینه نظافت و تمیز کزدن بطور زیادی به چند عامل از خصوصیات نما، تناوب نظافت یا سطح کلی که بایستی نظافت شود بستگی داشته و هر متر مربع آن حدود 9 دلار است. یک ساختمان نمونه با1200مترمربع سطح نمای نظافتی 100.000 دلار هزینه دارد و این کار تقریبا هرساله انجام می شود.کاربرد یک سیستم نیمه اتوماتیک واتوماسیون نظافتی می تواند تا 60 درصد هزینه در این زمینه را صرفه جویی نماید. در حال حاضر، رباتهای نظافتچی نما در کشورهای مختلف دنیا استفاده می شوند، که از جمله آن می توان به سیستم اتوماتیک تمیز کاری شیشه های قوسی نمایشگاه تجاری لایپزیک درآلمان اشاره کرد.

هوشمند سازی در طرح

در طراحی سازه های مقاوم در برابر زلزله، انواع روش های هوشمند پاسخ سازه به زلزله مطرح شده اند و روش های فعال و غیرفعال متعددی مورد استفاده قرار گرفته اند. خروجی این سیستم ها عمر بیشتر ساختمان، کاهش وزن سازه و ایمنی بیشتر در زمان حوادث طبیعی است.

هوشمند سازی فرایندهای مدیریت ساخت

تکنولوژیها و مفاهیم متعددی در برنامه ریزی، کنترل و مدیریت پروژه های ساختمانی مورد استفاده قرار گرفته اند. این تکنولوژیها برای مباحث دیگر مدیریت کارگاه همچون مدیریت ایمنی، بهداشت و محیط زیست نیز استفاده شده اند. همچنین، روباتیک در روش های نوین ساخت، نقش مهمی پیدا کرده است. برای مثال، از واقعیت افزوده برای نمایش پیشرفت پروژه های در حال اجرا استفاده شده است.

از اوایل سالهای قرن دوازدهم، اتوماسیون رشد کرده است و خود را اکثرا در تمامی دامنه های تولید تا ساخت سازه های عمرانی نشان داده است. اما، صنعت ساختمان یکی از عقب مانده ترین صنایع دنیا از حیث تکنولوژی رده بندی می شود.

واقعیت افزوده، به ترکیب واقعیت و مجاز در یک محیط، برای کمک به درک هر چه بهتر کاربر از واقعیت گفته می شود. پژوهشگران، انطباق مدلهای چون-برنامه را بر روی عکسهای واقعی کارگاهی در یک محیط واقعیت افزوده پیشنهاد داده اند. شکل زیر نمونه ای از کاربرد این روش برای فهم میزان پیشرفت پروژه است.

در این شکل، رنگ سبز تیره برای نمایش اجزایی است که به دلیل تحقق برنامه اجرایی، کمترین تلاش مدیریتی را لازم دارند در حالی که اجزای رنگ قرمز نیاز به فعالیت بیشتر کنترل پروژه ای دارند. بنابراین ، با استفاده از این تکنیک به راحتی انحراف از برنامه مشخص می گردد و برای هر شخصی هر چند دانش چندانی در خصوص مباحث مدیریت و کنترل پروژه نداشته باشد(مانند مالک پروژه) قابل درک است.

سیستم های مدیریت تعمیر و نگهداری ساختمان

با توسعه تکنولوژیهای مختلف رادیویی و دیجیتالی، هم اکنون امکان ثبت، بررسی و مدیریت تعمیرات ساختمان فراهم آمده اند. در این سالها، انواع سیستم های مراقبت هوشمند سازه ای ساختمانها مطرح و در ساختمانهای حساس مورد استفاده قرار گرفته اند. سیستم های اعلام و اطفا حریق نیز از جمله سیستم های مراقبتی در نگهداری ساختمان ها است. سیستم های اعلام حریق فعلی براساس سیستم سیم کشی می باشد در صورتیکه سیستم بی سیم هوشمندی که اخیرا توسعه یافته اند امکان ارتباط با شبکه یکپارچه و متمرکز مدیریت ساختمان را دارند.

نتیجه گیری و پیشنهادات

با توسعه سنسورها، تلفن های هوشمند، دوربین های دیجیتال، تبلت ها و غیره نقش آنها در ساختمان سازی غیر قابل اغماض شده است. ارزان شدن و توسعه تکنولوژیهایی مثل دوربین های مدار بسته، GPS، RFID و غیره نیز به توسعه این سیستم ها کمک کرده اند. فناوری اطلاعات در صنعت ساختمان، امکان مدیریت از راه دور نیروی انسانی دفاتر کار، مدیریت تأسیسات مکانیکی و برقی (مثل تهویه و نورپردازی) و دریافت بازخوردهایی از سیستم های اعلام و اطفا حریق و سیستم های امنیتی هوشمند را فراهم آورده اند.

در ساختمانهای به اصطلاح هوشمند محدود شهر تهران، به سالن سینمای سه بعدی با سیستم صوتی دالبی ساراند، کنترلرهای هوشمند با امکان تنظیم دما، نور و صدا یا موسیقی به عنوان گزینه های هوشمندی اشاره می شود و خبری از نوآوریهایی چون پنجره هوشمند، روفتایل های فوتوولتایی، مصالح بازیافتی، نماهای خود تمیز شونده، مصالح نانو و بایو، مصالح مگنتو استریکتیو و سرامیک های پیزوالکتریک نیست.

در بسیاری از ساخت و سازهای کنونی، به نظر می رسد فلسفه اصلی هوشمند سازی یعنی کاهش مصرف انرژی و حرکت در جهت پایداری (ضمن حفظ رفاه ساکنان) کمتر مورد توجه بوده است. برای سالهای آینده، آشنایی بیش از پیش جامعه مهندسی با تکنولوژیهای هوشمند، همکاری بین رشته ای بین مهندسان معمار، عمران، برق و مکانیک، برنامه ریزی برای تولید داخلی برخی اقلام، یکپارچه سازی سیستم ها برای عملکرد بهتر، تعامل با ذینفعان کلیدی پروژه های هوشمند به ویژه بهره برداران و آمادگی دستگاههای اجرایی و برنامه ریزی به ویژه وزارت راه و شهرسازی و شهرداریها، ضروری می نماید.

http://aftabnews.ir/fa/news/310000/زمان-ساختمان‌های-هوشمند-فرا-رسیده-است