در مرکز این وزنههای مختلف قرار میگیرد، به این نقطه گرانیگاه اقتصادی میگویند. براساس محاسبات انجام شده، گرانیگاه اقتصادی جهان در 1950 در میانه بالای اقیانوس اطلس بود، چراکه بیشترین وزن را مبادلات اقتصادی کشورهای دو قاره امریکا و اروپا داشتند. از 1980 به بعد با رشد خارقالعاده آسیای جنوب شرقی و سپس چین و هند، وزن این کشورها در اقتصاد جهانی افزایش یافت و مرکز ثقل اقتصاد جهان از غرب به شرق و جنوب دنیا نزدیکتر شد. بهطوری که در سال 2008 این مرکز ثقل در جنوب روسیه قرار گرفت.
حال در جدیدترین تحقیقی که توسط استاد دانشگاه لندن انجام و در اکونومیست منتشر شده، ایران و اگر بخواهیم دقیقتر بگوییم، بندرماهشهر بهعنوان گرانیگاه اقتصادی دنیا شناخته شده است. این بدان معناست که با قدرت گرفتن شرق آسیا، ایران همچون دیگر کشورهای همسایهاش، میتواند از انزوای جغرافیایی پس از انقلاب صنعتی در جهان خارج شود چراکه درحال حاضر در میانه فضای جغرافیایی قرار گرفته است که مهمترین اقتصادهای دنیا در دو سویش هستند. در سال 2015، چین با کنار زدن امریکا، به بزرگترین اقتصاد جهان تبدیل خواهد شد. از دیگر مولفههای تبدیل چین به ابرقدرت اقتصادی این است که از سال 2014 بهنحوی عجیب میزان سرمایهیی که سالانه از چین خارج میشود بیش از میزان سرمایهیی است که وارد این کشور میشود. این بدان معناست که چین نه تنها صادرکننده کالاست که اندکاندک درحال تبدیل شدن به صادرکننده سرمایه نیز هست که نشان از ورود این کشور به عصر جدیدی دارد. با این حساب باید گفت که چین دوباره درحال بازپسگیری برتری اقتصادی است که 700سال پیش از این در دنیا داشت. از سوی دیگر، هند بهعنوان پرجمعیتترین کشور دنیا، درحال خلاص شدن از دام فقر و حرکت به سمت رشدهای اقتصادی بالاست. این دو کشور که یکسوم جمعیت دنیا را در خود دارند به لحاظ اقتصادی نیز درحال تغییر دادن نقشه اقتصادی جهان هستند. این تغییر به نفع ایران است. این تغییر باعث میشود تا کشور ما بهعنوان یکی از کشورهایی که در میانه مسیرهای حملونقل کالا قرار گرفته است بتواند دوباره نقشی را که چند سده گذشته بازی میکرد، بازیابد. البته نباید فراموش کرد که این پتانسیل جدید که اینبار با یک خوششانسی جغرافیایی برای ما ایجاد شده است میتواند بهراحتی از دست برود، چراکه کشورهای همسایه ما نیز بیش و کم از همین مزیت برخوردارند و اگر نتوانیم خود را برای استفاده بهینه از این موقعیت آماده کنیم نمیتوانیم امید داشته باشیم که این خوششانسی جدید به مدد اقتصاد و کشورمان بیاید.
ما نیاز داریم تا قوانین و مقررات دستوپاگیر تجارت خارجی را تسهیل کنیم. نیاز داریم تا فضای رقابتی در کشور ایجاد کنیم. نیاز داریم تا زیرساختهای حملونقل را در داخل کشور و نیز در مرزهای آبی و خاکی ارتقا دهیم. نیاز داریم تا با ایجاد اعتماد در جامعه جهانی، مسیرهای هوایی کشور را دوباره به روی دنیا باز کنیم. اینها همه بخشی از ضرورتهایی هستند که کشور ما باید بدون دستکم گرفتن و بدون اتلاف زمان نسبت به آنها اقدام کند. اگر به سرعت در این مسیر حرکت نکنیم، نمیتوانیم انتظار داشته باشیم تا این موقعیت ژئواستراتژیک و ژئواکونومیک بتواند باری از دوش اقتصاد کشور بردارد.
نقل از اقتصاد آنلاین