اندیشگاه
اگرچه شکاف درآمدی بین تهران و سیستان و بلوچستان حدود 7 برابر است، اما فقر تهران بسیار برهنه‌تر است
مشاور اقتصادی رئیس‌جمهور با بازخوانی وضعیت آموزش در ایران، راهكارهاي
پیشنهادی خود را برای عبور از فقر مطلق آموزشی در برخی از نقاط کشور ارائه
کرد.
مشاور اقتصادی رئیس‌جمهور در اختتامیه همایش «توسعه و عدالت آموزشی» تشریح کرد:
مسعود
نیلی که عصر روز گذشته در اختتامیه همایش «توسعه و عدالت آموزشی» در
دانشگاه صنعتی شریف سخن می‌گفت تصویری از وضعیت نابرابری آموزشی در کشور
ارائه داد و از شکاف 32 برابری هزینه آموزشی بین دهک‌های اول و دهم خبر
داد.
او لزوم توجه به فقرزدایی در کنار ایجاد رشد اقتصادی را مهم دانست و
گفت: «بالا رفتن رشد اقتصادی برای رفع فقر شرطی لازم بوده، اما کافی نیست و
زمانی فقر رفع خواهد شد که سیاست‌گذار سرفصل‌هایی برای فقرزدایی را در
برنامه‌های اقتصادی کشور قرار دهد.»
مشاور اقتصادی رئیس‌جمهور که با
موضوع «فقر آموزشی در ایران» سخن می‌گفت، تصریح کرد: «اگر اقتصاد بزرگ نشود
و رشد اقتصادی به وجود نیاید، امکان رفع فقر وجود نخواهد داشت.»
او
افزود: «دو گروه در کشور فقیرند؛ گروه نخست افرادی هستند که امکان کار کردن
ندارند و باید همیشه تحت حمایت دولت باشند. گروه دوم نیز کسانی هستند که
توانایی کار کردن دارند و باید با آموزش آنها سطح مهارت‌شان را بالا برد و
پس از توانمندسازی وارد بازار کارشان کرد.»
نیلی تصریح کرد: «آموزش در
توانمندسازی افراد رکن مهمی است بنابراین اگر به‌دنبال رفع فقر از کشور
هستیم باید آموزش و پرورش را توسعه دهیم؛ چراکه همبستگی مثبتی میان نسبت
مخارج آموزش و توسعه وجود دارد.»
مشاور اقتصادی رئیس‌جمهور از مدرسه،
دانش‌آموز و معلم به‌عنوان سه مولفه اصلی آموزش و پرورش یاد کرد و گفت:
«هزینه ماهانه خانوارها برای آموزش هر کودک در سال 91 نشان می‌دهد که آموزش
الگویی شبیه به کالای لوکس به خود گرفته، این در حالی است که آموزش کالایی
ضروری است نه لوکس و اگر به ارتقای سطح آموزشی خانوارها کمک نشود، ممکن
است فقر بازتولید شده و به نسل بعد منتقل شود.» او افزود: «بررسی‌ها نشان
می‌دهد که نسبت هزینه‌های آموزشی بین دهک اول و دهم یک به 32 است، این در
حالی است که در دهک‌های پایین‌تر معمولا کودکان بیشتری در خانوارها وجود
دارد و آنها نیازمند هزینه‌های آموزشی بیشتری هستند.»
مشاور اقتصادی
رئیس‌جمهور با اشاره به اقلیم گسترده کشور گفت: «بررسی وضعیت آموزش به لحاظ
جغرافیایی نشان‌دهنده نابرابری‌های قابل توجه آموزشی در سطح کشور است.
به‌عنوان مثال نسبت هزینه آموزش در تهران نسبت به سیستان و بلوچستان یک به
49 است که این موضوع نشان می‌دهد، باید سیاست‌گذاری‌های آموزشی از سطح ملی
به سطح منطقه‌ای تغییر جهت یابد تا از نابرابری آموزشی کاسته شود.»
نیلی
تصریح کرد: «بررسی وضعیت تحصیلی کودکان و نوجوانان بین 6 تا 17 ساله نشان
می‌دهد که اندازه حضور نیافتن کودکان روستایی از کودکان شهری در مدارس
بیشتر است که در این میان ترک تحصیل یا حضور نیافتن دختران روستایی از
پسران روستایی بيش‌تر است.»
مشاور اقتصادی رئیس‌جمهور افزود: «بررسی
وضعیت تحصیلی نوجوانان بین 14 تا 17 سال نشان می‌دهد که خانوارها در برخی
مناطق کشور به دلیل فقر موجود ترجیح می‌دهند که کودکانشان به جای تحصیل در
مدارس، وارد بازار کار شوند که این موضوع سبب خواهد شد میانگین تحصیل افراد
به زیر هشت سال برسد و فقر باز تولید شود.»
نیلی با اشاره به معلم،
مدرسه و دانش‌آموز به‌عنوان سه ضلع مثلث از بین رفتن فقر آموزشی در ایران
گفت: «باید برای از بین رفتن نابرابری آموزشی به سمتی حرکت کنیم که اگر
دانش‌آموزی به لحاظ تغذیه در خانواده خود با مشکل روبه‌رو است، در مدرسه
امکانات جبرانی قرار دهیم تا دانش‌آموز به لحاظ تغذیه‌ای با مشکل مواجه
نشود.»
او تصریح کرد: «همچنین باید درخصوص وضعیت معیشتی معلمان در مناطق
محروم تجدیدنظر کرد و قدرت خرید آنها را بالا برد تا به این طریق آموزش از
خط فقر مطلق عبور کند و به نقطه استاندارد خود برسد.»
گزارش رسمی از میزان فقر و بی‌سوادی در ایران
وزیر
رفاه نیز صبح روز گذشته همایش «توسعه عدالت آموزشی» را به فرصتی تبدیل کرد
تا از میزان فقر و غنا در کشور پرده بردارد و با استناد به آمارهای رسمی و
تحقیقات دانشگاهی توزیع ثروت در کشور را مورد بررسی قرار دهد.
علی
ربیعی تعداد افرادی که با فقر شدید درگیر و برای تامین غذای خود با مشکل
روبه‌رو هستند را هفت میلیون نفر اعلام کرد و گفت که بر اساس بررسی‌های
صورت گرفته این تعداد حتی به 10 میلیون نفر هم می‌رسد.
وزیر رفاه این
آمار را به استناد تحقیقات صورت گرفته برای اجرای فاز دوم هدفمندی
یارانه‌ها و تامین سبد امنیت غذایی بیان کرد و افزود: «در کنار 7 میلیون
نفری که به فقر شدید گرفتارند، 5 میلیون نفر درآمدهای فوق‌العاده دارند که
سطح درآمد آنها برابر با ثروتمندان آمریکایی است.»
ربیعی گفت: « 85 درصد
جمعیت کشور در میان جمعیت بسیار فقیر و بسیار ثروتمند قرار دارند که همان
طبقه متوسط را تشکیل می‌دهند و سطح درآمدی آنها نشان می‌دهد این طبقه قوای
مالی زیادی ندارند.»
وزیر رفاه در ادامه به تبعیض جنسیت در درآمدها
اشاره کرد و گفت: «بررسی‌های صورت گرفته نشان می‌دهد که زنان سرپرست خانوار
دو برابر فقیر‌تر از مردان سرپرست خانوار هستند. این به آن معنا است که
زنان و دختران در کارگاه‌های مختلف با حقوق کمتر به کار گرفته می‌شوند. حتی
گزارش‌هایی دریافت کرده‌ایم که برخی زنان و دختران با حقوق‌های زیر 300
هزار تومان به کار گرفته می‌شوند که با آنها برخورد خواهیم کرد.»
ربیعی
گفت: «اگرچه شکاف درآمدی بین تهران و سیستان و بلوچستان حدود 7 برابر است،
اما فقر تهران بسیار برهنه‌تر است و به سمتی می‌رود که شکاف بین
حاشیه‌نشینان شهری و ساکنان درون شهر عمیق‌تر شود. از سوی دیگر در روستاهای
کشور فقر در حال افزایش است و نشانه‌هایی از کاهش آن دیده نشده است.»
او
با اشاره به طرح بیمه سلامت ایرانیان افزود: « بررسی‌ها نشان می‌دهد که از
6 میلیون نفری که برای این طرح ثبت‌نام کرده‌اند غالبا از فقرای شهرنشین
هستند.»
وزیر رفاه با اشاره به فقر آموزشی تصریح کرد: «هم‌اکنون 170
هزار کودک بازمانده از تحصیل داریم و روند ادامه تحصیل در روستاهای کشور به
گونه ای است که میلیون‌ها نفر پس از طی دوره راهنمایی و دبیرستان از ادامه
تحصیلات باز می‌مانند که 35 درصد از بازماندگان تحصیل را زنان تشکیل
می‌دهند.»
ربیعی گفت: «با توجه به وضعیت بی‌سوادی در کشور و اینکه 30
درصد بازنشستگان تامین اجتماعی بی‌سواد هستند، کمیسیون اجتماعی دولت به
منظور جلوگیری از گسترش بی‌سوادی هفته آینده بسته مبارزه با بی‌سوادی را
رونمایی خواهد کرد.»
وزیر رفاه افزود: «در کنار میلیون‌ها نفر که وارد
دانشگاه‌ها می‌شوند، میلیون‌ها نفر نیز از مدارس و دبیرستان‌ها خارج
می‌شوند که این به معنی نامتوازنی در بین اقشار مختلف کشور است.»
ربیعی
در ادامه ایجاد اشتغال برای تحصیلکردگان را یکی از چالش‌های پیش روی
سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان کشور دانست و گفت: «افراد نمی‌توانند متناسب
با تحصیلات و تخصص‌شان شغل پیدا کنند از این رو در جایی که مشغول به کار
می‌شوند انگیزه زیادی برای کار با کیفیت ندارند. در همین رابطه تحقیقی از
یک شرکت که در آن دزدی زیاد بود صورت گرفت که نشان می‌داد نگهبانان شرکت
تحصیلات لیسانس داشتند و انگیزه لازم را برای انجام صحیح کار نداشتند.»
وزیر
رفاه به عملکرد آموزش فنی و حرفه‌ای و آموزش عالی که هر ساله با ورود حجم
عظیمی از جوانان به مقاطع گوناگون تحصیلات عالی روبه‌رو است، انتقاد کرد و
در همین خصوص اظهار کرد: «با توجه به پروژه‌های اجرا شده در منطقه عسلویه،
میزان اشتغال در این منطقه بالاست، اما بومی‌های این منطقه به علت عدم
بهره‌مندی از سواد موثر و فنی هنوز بیکارند. ما با انعقاد تفاهم‌نامه‌ای با
سازمان فنی و حرفه‌ای و وزارت نفت تلاش کردیم تا با برگزاری کارگاه‌هایی
برای این افراد آنها هم وارد بازار کار شوند.»
او ادامه داد:
«دانشگاه‌های ما که باید افراد آکادمیسین و متخصصان فنی تربیت کند، در حال
حاضر با ورود حجم عظیمی از جوانان کشور روبه‌روست که تعداد بسیار زیادی از
این افراد در نهایت در مشاغلی با سطحی پایین‌تر از مدارک تحصیلی خود به کار
مجبور می‌شوند.»
ربیعی با تاکید بر اینکه ما باید نگاه واقع‌بینانه‌تری
نسبت به آموزش عالی داشته باشیم، پنجره جمعیتی را فرصتی دانست که از سال
85 به‌روی کشور باز شده و تا سال 1430 ادامه خواهد داشت و اظهار کرد: «اگر
نظام آموزشی با همین روند فعلی پیش رود، این پنجره جمعیتی را برای ما به
مصیبتی بدل خواهد کرد
نقل از دنیای اقتصاد
آرشيو مطالب...